Τι προβλέπεται για την εκλογή νέου Μητροπολίτη : Το αργότερο σε ένα εξάμηνο η πλήρωση
Όπως ανακοινώθηκε από την Εκκλησία της Ελλάδας, Τοποτηρητής της Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας ορίσθηκε ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο οποίος και εκπροσώπησε στην Εξόδιο Ακολουθία τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδας.
Όπως προβλέπεται ο εκάστοτε Τοποτηρητής, λοιπόν, αναλαμβάνει μόνο την τρέχουσα υπηρεσία της Μητροπόλεως πλην εξαιρετικών περιπτώσεων όπου λαμβάνει άδεια της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου προκειμένου να αντιμετωπίσει κατεπείγοντα ζητήματα.
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος μετά τη χηρεία του Μητροπολιτικού θρόνου, η εκλογή νέου Μητροπολίτη, η οποία εμπίπτει στις αποκλειστικές αρμοδιότητες της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας, υλοποιείται μέσα σε ένα εξάμηνο από τη χηρεία του Μητροπολιτικού θρόνου στο Συνοδικό ιερό Κατάστημα και κατά τη διάρκεια τακτικής ή έκτακτης σύγκλησης της Ιεράς Συνόδου.
Η πλήρωση αυτή υλοποιείται με δύο τρόπους, εκ των οποίων ο κανονικός, αυτός δηλαδή που απαντά στη διαδικασία που προβλέπεται από τους ιερούς κανόνες, είναι η εκλογή. Η εκλογή διεξάγεται με δύο ψηφοφορίες, οι οποίες είναι μυστικές αφού προβλέπεται ρητώς από τον ισχύοντα Καταστατικό Χάρτη.
Κατά την πρώτη ψηφοφορία εκλέγονται τρεις από τους εγγεγραμμένους στον κατάλογο εκλογίμων προς Αρχιερατεία, τους σχολάζοντες Μητροπολίτες (αυτούς δηλαδή που έχουν αποβάλλει τη διοικητική τους εξουσία), τους Βοηθούς Επισκόπους και τους Τιτουλάριους Μητροπολίτες και Επισκόπους.
Κατά τη δεύτερη ψηφοφορία, στην οποία παλαιότερα συμμετείχε μόνο με την παρουσία του ο Κυβερνητικός Επίτροπος ένας δηλαδή καθηγητής της Νομικής ή της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, εκλόγιμοι είναι οι συμπεριλαμβανόμενοι στο τριπρόσωπο που καταρτίζεται στην πρώτη ψηφοφορία, από τους οποίους αναδεικνύεται ένας με σχετική πλειοψηφία (όποιος δηλαδή συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους). Δεν προκύπτει ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται έντυπα ψηφοδέλτια, ενώ σε περίπτωση ισοψηφίας στη δεύτερη ψηφοφορία υπερισχύει ό ανώτερος κατά τα πρεσβεία της Αρχιερωσύνης.
Μετά την εκλογή ακολουθεί η ανακοίνωσή της στον εκλεγέντα μέσω του Μικρού και του Μεγάλου μηνύματος, εκ των οποίων το πρώτο τελείται από τον Πρόεδρο της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας και το δεύτερο από ολόκληρη την Ιερά Σύνοδο στο Συνοδικό Παρεκκλήσι. Μετά τη λήξη της διαδικασίας, αναγγέλλεται στον Υπουργό Παιδείας και θρησκευμάτων το αποτέλεσμα της εκλογής.
Ο Υπουργός έχει την υποχρέωση να προκαλέσει την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος περί αναγνωρίσεως και καταστάσεως του νέου Μητροπολίτη μέσα σε δέκα ημέρες, εκτός αν κατά τον έλεγχο νομιμότητας διαπιστώσει ότι η διαδικασία διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (ν.590/1977).
Στη συνέχεια ο εκλεγείς δίνει διαβεβαίωση ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας και με την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, και τελικώς ενθρονίζεται κατά την εκκλησιαστική τάξη. Για την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος δεν απαιτείται να διεξαχθεί έρευνα για το αν έχει επιβληθεί στον εκλεγέντα το επιτίμιο της ακοινωνησίας.
Ο δεύτερος τρόπος πλήρωσης χηρεύουσας Μητροπόλεως είναι η μετάθεση ή κατάσταση. Προβλέπεται από τους ιερούς κανόνες (14ος Αποστολικός κανόνας), ωστόσο, πρόκειται ουσιαστικά για διαδικασία που επιλέγεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εξαιτίας ύπαρξης μείζονος οφέλους της Εκκλησίας, το οποίο θα πρέπει να συντρέχει κατά το χρόνο της απόφασης περί μεταθέσεως.
Αντίθετα, στην πλήρωση χηρεύουσας Μητρόπολης με εκλογή δε χρειάζεται να στοιχειοθετείται μείζων για την Εκκλησία όφελος.
16 χρόνια διακονίας – Το βιογραφικό του Μητροπολίτη
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμάς (κατά κόσμον Κωνσταντίνος Παπαχρήστος) γεννήθηκε στη Σκουτεσιάδα Αγρινίου το έτος 1945. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Θεολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έλαβε το πτυχίο αμφοτέρων.
Χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος από τον μακαριστό προκάτοχό του, Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρό Θεόκλητο το έτος 1974. Υπηρέτησε ως Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας για περισσότερα από τριάντα χρόνια και ανέπτυξε πλούσια ποιμαντική δραστηριότητα.
Δημοσίευσε άρθρα και μελέτες ποιμαντικού και αντιαιρετικού περιεχομένου σε εκκλησιαστικά περιοδικά και εφημερίδες. Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας εξελέγη στις 5 Οκτωβρίου 2005. Η χειροτονία του τελέσθηκε στον Ιερό Καθεδρικό Ναό των Αθηνών στις 8 Οκτωβρίου 2005 από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρό Χριστόδουλο με τη συμμετοχή πλειάδος αρχιερέων.
Αξιομνημόνευτη είναι η υποδοχή της ενθρονίσεώς του, στις 6 Νοεμβρίου 2005 στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, από το πλήθος των πιστών που εξέφρασαν την αγάπη τους στον Ιερομόναχο που επί δεκαετίες τους υπηρέτησε και με αγάπη τους διακόνησε.
Με την ίδια ανιδιοτελή προσφορά του εαυτού του, προς όλους χωρίς διακρίσεις, συνέχισε ο αείμνηστος την διακονία του και ως Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας, αναπτύσσοντας πλούσια ποιμαντική, κηρυκτική, κοινωνική και φιλανθρωπική δράση.
Περιόδευε ανελλιπώς ιερουργώντας και κηρύσσοντας σε όλες τις Ενορίες των πόλεων και των χωριών της Ιεράς Μητροπόλεως. Χαρακτηριστικές ήταν οι περιοδείες του στα απομακρυσμένα και ορεινά χωριά των λίγων κατοίκων, συνεχίζοντας την ιεραποστολική διακονία που επί τριάντα δύο χρόνια διατηρούσε ως Ιεροκήρυκας. Χειροτόνησε πλειάδα νέων και ικανών Κληρικών, τονίζοντας πάντα τον ιδιαίτερο σεβασμό του προς το Μυστήριο της Ιερωσύνης και την καθαρότητα της ζωής των Ιερέων κατά την διακονία τους.
Επίσης, κατέβαλλε προσπάθειες να στελεχώσει τις Ιερές Μονές με μοναχούς και μοναχές ώστε οι πιστοί απρόσκοπτα να βρίσκουν πνευματικά καταφύγια, δεχόμενοι την αγιαστική και σώζουσα Χάρη του Θεού απ’ άκρου εις άκρον της Ιεράς Μητροπόλεώς του.
Σε όλη τη Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, αλλά και πέρα από τα όρια της Μητροπόλεώς του, συμπαραστάθηκε οικονομικά και υλικά, όσακις παρέστη ανάγκη σε Μητροπόλεις που κατά καιρούς επλήγησαν από πυρκαγιές, πλημμύρες και σεισμούς αποστέλλοντας οικονομική και υλική βοήθεια, μάλιστα τις περισσότερες φορές ο ίδιος συνόδευε τις ανθρωπιστικές αυτές αποστολές.
Από τους πλέον κυρίους σταθμούς της ποιμαντικής του διακονίας ήταν η, με δικές του ενέργειες, έλευση του ιερού λειψάνου του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στην Ιερά Μονή Αγίου Κοσμά Θέρμου, το οποίο εκόμισε ό ίδιος ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιος. Επίσης, με ενέργειές του έγινε και η αναγραφή στις αγιολογικές δέλτους της Ορθοδόξου Εκκλησίας του ονόματος του αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Βλασίου του Ακαρνάνος μαζί με τους έξι συνασκητές του.
Ο μακαριστός Κοσμάς στη «Σ» και το «Δυτικά Fm»
Η εκδημία του Μητροπολίτη Κοσμά γεμίζει με θλίψη και τον τοπικό Τύπο της περιοχής καθώς ο μακαριστός Μητροπολίτης πάντοτε αναγνώριζε το ρόλο του Τύπου στη σύγχρονη κοινωνία. Αυτό ισχύει και για όλους εμάς τους ανθρώπους της εφημερίδας «Συνείδηση» και του ραδιοφωνικού σταθμού «Δυτικά Fm 92,8», καθώς ο μακαριστός Μητροπολίτης μπορεί να ήταν αυστηρά προσηλωμένος στα ποιμαντορικά του καθήκοντά του, ωστόσο τις λίγες φορές που τον «ενοχλήσαμε» -καθώς γνωρίζαμε ότι δεν επεδίωκε την προβολή μέσα τα ΜΜΕ- ουδέποτε αρνήθηκε να συνομιλήσει μαζί μας, να μας παραχωρήσει μια συνέντευξη ή να προβεί σε κάποια δήλωση.
Εντελώς ενδεικτικά αναφέρουμε δύο από τα τελευταία παραδείγματα. Τον Ιούλιο του 2020 σε μια περίοδο με πολλαπλές προκλήσεις από την τουρκική πλευρά, με αποκλειστική του δήλωση μέσω της «Σ» ο Μητροπολίτης, είχε σχολιάσει τη μετατροπή της μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί στηλιτεύοντας μάλιστα την τότε στάση άλλων χριστιανικών εκκλησιαστικών ηγεσιών στις χώρες της Ευρώπης για το θέμα αυτό.
Ενώ τις παραμονές της Πρωτοχρονιάς του 2020 ο μακαριστός Μητροπολίτης Κοσμάς είχε παραχωρήσει την τελευταία του συνέντευξη στο “Δυτικά Fm 92,8”, στέλνοντας μηνύματα αγάπης, πίστης, αλληλεγγύης αλλά και αφύπνισης μπροστά στους κινδύνους της κοινωνίας και του έθνους, όπως το δημογραφικό ζήτημα.
ΠΗΓΗ: Δημήτρης Παπαδάκης – Εφημερίδα “Συνείδηση”
