Τα τελευταία χρόνια αναδείχθηκαν φαινόμενα και γεγονότα που ταλανίζουν την κοινωνία μας με πράξεις έμφυλης βίας όπως- ενδοοικογενειακή βία, κακοποίηση γυναικών και παιδιών, σεξουαλικές παρενοχλήσεις- με αποκορύφωμα πράξεις γυναικοκτονίας, που το τελευταίο διάστημα πήραν διαστάσεις δραματικές.
Οι μορφές αυτές της έμφυλης βίας έχουν ρίζες ιδεολογικές, πολιτισμικές, ταξικές, θρησκευτικές, ταυτότητας φύλου, κοινωνικών αντιλήψεων και ιδεοληψιών, θεσμικών ατελειών,φυλετικών διακρίσεων και πάνω από όλα οφείλονται στο έλλειμμα παιδείας.
Είναι επιτακτική ανάγκη, η κινητοποίηση των προοδευτικών δυνάμεων της κοινωνίας και της πολιτικής, προκειμένου να αναδείξουν την έμφυλη βία ως το σημαντικότερο ζήτημα στην ατζέντα των θεμάτων που πρέπει να μελετηθούν και να απασχολήσουν τους ιθύνοντες.
Είναι λυπηρό για την ανθρωπότητα με τα υψηλά επιστημονικά επιτεύγματα της στους τομείς της τεχνολογίας, της διαστημικής, της τεχνητής νοημοσύνης, της ιατρικής και άλλων κλάδων της ζωής μας, να υστερεί στο σπουδαιότερο θέμα που αφορά την ανθρώπινη ύπαρξη, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών. Αφορά τον πυρήνα της Δημοκρατίας μας.
Η έμφυλη βία είναι ένα σημαντικό Πολιτικό ζήτημα με κοινωνιολογικές διαστάσεις που πρέπει να αντιμετωπιστεί με δημόσιες πολιτικές και θεσμικές παρεμβάσεις για την κατοχύρωση των ίσων δικαιωμάτων και την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας σε όλες τις εκφάνσεις της.
Η Πολιτική είναι ένας διαρκής καθημερινός αγώνας των ανθρώπων για την βελτίωση και αναβάθμιση του βιοτικού του επιπέδου. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να ενταχθούν οι προσπάθειες και οι πρακτικές μας για την προστασία των δικαιωμάτων και την αναζωογόνηση της Κοινωνίας μας. Για να καταδειχθεί το μέγεθος των πρακτικών και φαινομένων έμφυλης βίας θα κάνω μια ελάχιστη αναφορά σε πραγματικά στοιχεία που αμαυρώνουν το περιβάλλον της πραγματικής μας ζωής:
- Μια στις πέντε γυναίκες έχει πέσει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας
- Μια στις τρεις γυναίκες από την ηλικία των δεκαπέντε ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πέσει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας.
- Πάνω από το ήμισυ των γυναικών έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.
- Το έτος που διανύουμε οι αποτρόπαιες πράξεις γυναικοκτονίας αποτυπώνουν το μεγάλο κοινωνιολογικό πρόβλημα της εποχής μας.
Κάθε πράξη βίας συντελεί στη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και αποτελεί ταυτόχρονα τεκμήριό της. Κάθε θύμα καταμαρτυρεί αποτυχία του Κράτους Δικαίου. Κάθε γυναίκα θύμα θέτει την Πολιτεία ενώπιον των ευθυνών της για τη διαφύλαξη του δημοκρατικού κεκτημένου, για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για το σεβασμό στην ανθρώπινη αξία. Οι θεσμοθετημένες πολιτικές ισότητας αποτελούν την εγγύηση για την ουσιαστική ανάληψη αυτών των ευθυνών. Ικανή και αναγκαία συνθήκη, ωστόσο, για την εκπλήρωσή τους είναι η συστηματική και συντονισμένη προσπάθεια για την εφαρμογή των πολιτικών αυτών με τη συμμετοχή όλων των άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενων πολιτειακών παραγόντων και κοινωνικών εταίρων. Και συγχρόνως: καταβολή προσπάθειας, με όλα τα κοινωνικοποιητικά μέσα, για την εμπέδωση της ισότητας των φύλων και την εξάλειψη αναχρονιστικών αντιλήψεων που προδιαγράφουν το ρόλο της γυναίκας, σε όλες τις προφανείς ή συγκαλυμμένες εκδοχές τους.
Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή αδιαφορίας για τα κοινωνικά δρώμενα και εξελίξεις. Μερίδα της ευθύνης βαρύνει και τα κόμματα, τα οποία για αυτά τα ζητήματα ασχολούνται με στόχο τον πολιτικό εντυπωσιασμό και όχι την ουσία. Εκτιμώ ότι είναι έτοιμο το κοινωνικό περιβάλλον να δεχθεί τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα εμπλουτίσουν την κοινωνία με όλα τα στοιχεία που θα διασφαλίσουν την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων.
Αρκεί οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις να αφουγκραστούν τα κοινωνικά μηνύματα και να αναλάβουν τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την θεσμική κατοχύρωση και εφαρμογή των αποφάσεων.
* Ο Πάνος Τρυφιάτης είναι Οικονομολόγος-ΔΜΣ Πολιτικής Επιστήμης
Πρώην Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού
Μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής
