«Πρωινό καθημερινής στην πλατεία Κολωνακίου. Σε ένα από τα διασημότερα καφέ της περιοχής, στέκι πολιτικών και επιχειρηματιών, οι μηχανές μπαίνουν μπροστά, οι πόρτες ανοίγουν, τα φώτα ανάβουν. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με ένα αυτοκίνητο που σταθμεύει με alarm επάνω ακριβώς στην πλατεία Φιλικής Εταιρίας. Λίγα λεπτά αργότερα μια γνώριμη ανδρική φιγούρα βγαίνει με βήμα αργό από κάποια παρακείμενη πολυκατοικία και με τη βοήθεια δύο ανδρών επιβιβάζεται στο εν λόγω αυτοκίνητο. Είναι ο Θόδωρος Πάγκαλος», έγραφε στο «Πρώτο Θέμα» η δημοσιογράφος Ρομίνα Ξύδα
Ο «μπίτνικ» της δεκαετίας του ’60, ο αγωνιστής της ΚΚΕ, ο εξόριστος αριστερός, ο τυπάς που τριγυρνούσε στους διαδρόμους της Νομικής παρέα με το «Κεφάλαιο» του Μαρξ, ο ο «El Toro» της πλατείας, όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του, με το πληθωρικό ανάστημα και τον χειμαρρώδη λόγο. Ο άνθρωπος με το συνοφρυωμένο ύφος και την μπάσα φωνή που μόνο δύο οντότητες ερωτεύτηκε παράφορα στη ζωή του: την πολιτική και τη γυναίκα. Πάλεψε και για τις δύο. Τις κατέκτησε και τις δύο. Συγκρούστηκε και με τις δύο. Χώρισε και με τις δύο. Από την πρώτη, το 2012, όταν έκλεισε την πόρτα του Ελληνικού Κοινοβουλίου με τη φράση: «Αποσύρομαι από την πολιτική. Δεν θα δώσω τη δυνατότητα στον λαό να με ψηφίσει. Δεν θα είμαι υποψήφιος. Είμαι 74 ετών, 32 χρόνια στο Κοινοβούλιο και θεωρώ ότι κάποτε αυτή η δυνατότητα ανταλλαγής ατόμου και του λαού λήγει». Με τη δεύτερη -τη γυναίκα- το κλείσιμο της πόρτας από τα χέρια του Θόδωρου Πάγκαλου ήχησε έντονα τρεις φορές αφήνοντας πίσω του μια απέραντη σιωπή…
Το πρώτο στεφάνι
Μέσα δεκαετίας του ’50. Ο έφηβος γιος του αξιωματικού της αεροπορίας Γεωργίου Πάγκαλου και εγγονός του στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Πάγκαλου, μεγαλωμένος σ’ ένα σπίτι έντονα πατριωτικό, σχεδόν ζωσμένος από πορτρέτα μεγάλων προγόνων και κειμήλια ένδοξων μαχών, δεν είναι ένα παιδί όπως όλα τα άλλα. Στην πραγματικότητα διαφέρει σε πολλά από τους πολλούς. Η υψηλή ευφυΐα του σε συνδυασμό με μια επιμελώς κρυμμένη ευαισθησία δεν αφήνουν κανένα περιθώριο στην επιβολή αυταρχικών τάσεων και μονομερών κανόνων. Ο μικρός Θόδωρος είναι έτοιμος να συγκρουστεί μετωπικά με όλα εκείνα που πιέζουν τον ίδιο ή τους άλλους, αδιάφορο αν ματώσει από το μαστίγιο κάποιου αστυνομικού. Κάπως έτσι, το 1956, στα 18 του χρόνια, ο πρωτοετής φοιτητής της Νομικής Θόδωρος Πάγκαλος μπαίνει στη Νεολαία Λαμπράκη και λίγο αργότερα στην περίφημη ΔΑΣ 114 (Δημοκρατική Αντίσταση Σπουδαστών), μια οργάνωση που μαχόταν για την αποκατάσταση των ακαδημαϊκών ελευθεριών, την υπεράσπιση του πανεπιστημιακού ασύλου και την προάσπιση της δημοκρατίας: «Η ΔΑΣ ήταν μία οργάνωση χωρίς κόμπλεξ. Ηταν για να παίξουμε ξύλο, για να αμυνθούμε, γιατί μας είχαν ενοχλήσει μέσα στις σχολές. Επαιξε τον ρόλο της σε μεγάλη έκταση, έδειρε ασφαλίτες, τους πέταξε έξω από τα πανεπιστήμια», είχε δηλώσει ο ίδιος σε συνέντευξή του. Την ίδια περίοδο, ο πάντα γεμάτος αντιφάσεις Πάγκαλος συχνάζει στην παράγκα του Σίμου του υπαρξιστή, σνομπάρει την «γενιά μπιτ» ή αλλιώς τους γόνους ευκατάστατων οικογενειών που γλυκαίνουν τη νιότη τους με πάστες στην πλατεία Κολωνακίου, επιδίδεται με πάθος σε πολιτικές συζητήσεις στο θρυλικό καφενείο «Βυζάντιον», διασκεδάζει σε ξέφρενα πάρτυ, συμμετέχει σε διάφορα κινήματα γύρω από την αμφισβήτηση (υπαρξισμός, κίνημα των μπίτνικ, τζαζ) και ερωτεύεται δυνατά για πρώτη φορά στη ζωή του.
Το κορίτσι που του κλέβει την καρδιά ακούει στο όνομα Ιωάννα Λυμπέρη. Είναι όμορφη, από καλή οικογένεια, απόφοιτη ενός από τα καλύτερα σχολεία των Αθηνών, λατρεύει τις τέχνες, το διάβασμα και την επανάσταση απέναντι σε κάθε μορφής καταπίεση. Παντρεύονται στις αρχές του 1963. Εκείνος είναι 25 ετών, εκείνη μόλις 19. Το πρώτο καλοκαίρι του έγγαμου βίου τους το περνούν στην Αλόννησο, σ’ έναν ερημικό όρμο με μοναδική συντροφιά την οικογένεια ενός ψαρά, μερικά βιβλία και τον μεγάλο τους έρωτα. Εκείνες οι μέρες της απόκοσμης σιωπής ήταν από τις ελάχιστες στην κοινή ζωή του ζευγαριού. Το μέλλον επιφύλασσε και για τους δύο τον εκκωφαντικό θόρυβο που τόσο πολύ αγαπούσε ο Πάγκαλος… Δύο χρόνια μετά τον γάμο του, το 1965, το ζευγάρι φεύγει για Παρίσι, καθώς ο Πάγκαλος έχει πάρει υποτροφία από τη γαλλική κυβέρνηση για μεταπτυχιακές σπουδές. Κάνουν κολλητή παρέα με τον Μίκη Θεοδωράκη, μένουν σ’ ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της Πόλης του Φωτός, η Ιωάννα σπουδάζει Ιστορία της Τέχνης στη Σορβόννη και Αρχιτεκτονική στην Ανωτάτη Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών, ενώ ο Θόδωρος, μετά την κατάκτηση της διδακτορικής διατριβής του στα Οικονομικά μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Universite Paris 1 – Pantheon Sorbonne) ως επίκουρος καθηγητής και στον αγώνα κατά της χούντας του Παπαδόπουλου ως σημαίνον στέλεχος της αναθεωρητικής εκδοχής των κομμουνιστών.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο Πάγκαλος δεν είναι για την πατρίδα τίποτε παραπάνω από ένα ύποπτο και επικίνδυνο στοιχείο και οι φορές που την επισκέπτεται για τις ανάγκες του αγώνα μοιάζουν μετρημένες στο δάχτυλα του ενός χεριού. Τις ελάχιστες αυτές φορές κυκλοφορεί μεταμφιεσμένος και υποδύεται τον τουρίστα ως σύζυγος κάποιας Γαλλίδας. Το 1968 του αφαιρείται η ελληνική υπηκοότητα, ενώ στις αρχές του ’70 Γάλλοι αστυνομικοί χτυπούν την πόρτα του διαμερίσματος του στο Παρίσι λέγοντάς του: «Κύριε Πάγκαλε, έχουμε ένταλμα σύλληψης και απέλασής σας από τη Γαλλία». Η Ιωάννα βάζει τα κλάματα, το ίδιο και η μόλις 2 ετών κόρη του ζευγαριού Αριάδνη. Η κατηγορία που βαραίνει τον επίκουρο καθηγητή της Σορβόννης και ως εκ τούτου δημόσιο υπάλληλο της Γαλλίας είναι μεγάλη: μεταφορά και αποστολή στην Ελλάδα δύο πιστολιών και πολλών γεμιστήρων. Ο Πάγκαλος οδηγείται στο Ιλ Ντε Λα Σιτέ και το μόνο πράγμα για το οποίο έχει πλέον δικαίωμα είναι να κάνει μερικά τηλεφωνήματα, τα οποία εκ των υστέρων θα αποτελέσουν και τη σωτηρία του. Υψηλά ιστάμενο πρόσωπο της γαλλικής κυβέρνησης διατάσσει την παραμονή του στη Γαλλία, με τον νομάρχη να τον προειδοποιεί: «Κύριε Πάγκαλε, μας φέρατε σε πολύ δύσκολη θέση. Αποφασίσαμε να δείξουμε τη συμπάθειά μας προς τη δημοκρατία και τους αγώνες του ελληνικού λαού και να σας αφήσουμε να μείνετε στη Γαλλία. Ωστόσο, πλέον, η παραμικρή κίνησή σας θα τιμωρηθεί αμείλικτα. Και τότε θα σας στείλουμε πίσω στην Ελλάδα».
Τα βήματα του Πάγκαλου από δω και στο εξής είναι πιο προσεκτικά αλλά δεν παρεκκλίνουν στιγμή από τον δρόμο που ορίζουν οι αρχές του κόμματος και οι επιταγές της ελευθερίας. Η πρώτη «λοξοδρόμηση» πραγματοποιείται το 1974, όταν μετά την πτώση της χούντας είναι πλέον μέλος του ΠΑΣΟΚ. Στα μέσα της ίδιας δεκαετίας η σχέση του με την Ιωάννα δεν είναι πια όπως παλιά. Εκείνη λατρεύει να πηγαινοέρχεται στο Παρίσι, εκείνος επιθυμεί όσο τίποτε άλλο να συμμετέχει στα δρώμενα της Μεταπολίτευσης όχι ως απλός κομπάρσος αλλά ως μεγάλος πρωταγωνιστής. Το διαζύγιό τους μονόδρομος, όπως ακριβώς η αγάπη, η φιλία και ο αμοιβαίος σεβασμός που τρέφει ο ένας για το πρόσωπο του άλλου έως σήμερα…
Ο δεύτερος μεγάλος έρωτας
Η επιστροφή του Πάγκαλου στην Ελλάδα συνοδεύεται από μια βαθιά εκτίμηση της πλειονότητας του πολιτικού κόσμου απέναντι στο πρόσωπό του, με τη λεωφόρο των πολιτικών δαφνών να είναι ήδη στρωμένη για εκείνον. Η πολιτική θητεία του ξεκινά επισήμως τον Οκτώβριο του 1981, όταν εκλέγεται βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ, οι πάντες ωστόσο γνωρίζουν το μαχητικό παρελθόν του καθώς και το πλασμένο για ανώτερα πολιτικά κλιμάκια κάρμα του. Οπερ και εγένετο.
Παράλληλα, όλοι μιλούν για τον απίστευτη έλξη που ασκεί στο γυναικείο φύλο. Είναι ιδιαίτερα μορφωμένος, ασύλληπτα διαβασμένος, προικισμένος με έναν ελιτίστικο σνομπισμό και ταυτόχρονα μία εκφραστική μπρουταλιτέ. «Χωρίς να είναι ποτέ όμορφος, ο Θόδωρος ήταν πάντα γοητευτικός», λέει κάποια κυρία εκείνης της εποχής και συνεχίζει: «Το ανεπιτήδευτο, σχεδόν χύμα, στυλ του, το φλεγματικό χιούμορ του και ο τρόπος που διεκδικούσε τα πράγματα και τις καταστάσεις έκαναν πολλές γυναίκες να τον ερωτευθούν. Εκείνος, ωστόσο, αν και λάτρης του γυναικείου φύλου, δεν χάριζε εύκολα τον εαυτό του. Αν ο Θόδωρος δεν ερωτευόταν τρελά δεν ήταν δίπλα σου. Δεν χαρίστηκε ποτέ και σε κανέναν. Πόσο μάλλον στον υπό προϋποθέσεις έρωτα».
Ο άνευ προϋποθέσεων έρωτας χτυπά την πόρτα του Πάγκαλου για δεύτερη φορά στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Πίσω της στέκει η Ιωάννα Καυταντζόγλου, απόγονος του αρχιτέκτονα και μεγάλου εκπροσώπου του αρχιτεκτονικού νεοκλασικισμού Λύσανδρου Καυταντζόγλου, έργα του οποίου είναι μεταξύ άλλων, το Πολυτεχνείο στην οδό Πατησίων, το Οφθαλμιατρείο Αθηνών στην οδό Πανεπιστημίου, το Αρσάκειο, ο Ναός της Αγίας Ειρήνης στην οδό Αιόλου και ο ναός του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου.
Η επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Ιωάννα Καυταντζόγλου, με λαμπρές σπουδές στα πανεπιστήμια της Γενεύης και των Παρισίων φαντάζει στα μάτια του Θόδωρου το alter ego του. Μαζί μπορούν να κάνουν αμέτρητες συζητήσεις, έχουν κοινά ενδιαφέροντα, μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες. Η μόνη τους διαφορά, η έκθεσή τους απέναντι στον κόσμο. Η Ιωάννα αποστρέφεται τα πολιτικά μπαλκόνια, δεν την αφορά το χειροκρότημα και αδιαφορεί απέναντι σε κάθε είδους επίδειξη της εικόνας της. Δεν παντρεύονται ποτέ. Οχι επειδή δεν της το ζητάει ο Πάγκαλος, αλλά επειδή δεν το επιθυμεί η ίδια. Προτιμά να ζούνε έτσι. Ως καλοί σύντροφοι, ελεύθεροι από τα δεσμά του γάμου. Ετσι ζουν μέχρι τις αρχές του 1990 σ’ ένα διαμέρισμα στο Παγκράτι μαζί με τον γιο τους Λύσανδρο Πάγκαλο-Καυταντζόγλου. Ο δεύτερος μεγάλος χωρισμός του Πάγκαλου είναι κι αυτή τη φορά κάτι παραπάνω από βελούδινος και πολιτισμένος για χάρη τόσο του παιδιού όσο και του μεγάλου έρωτα που κάποτε υπήρξε…
Ενας ακόμη γάμος και ένα πολυσυζητημένο διαζύγιο
Βρισκόμαστε στο 1989. Έξω από τα γραφεία της «Ελευθεροτυπίας», στον Νέο Κόσμο, παρκάρει ένα χρυσό διθέσιο Tigra. Λίγα λεπτά αργότερα από τη θέση του οδηγού αποβιβάζεται μια ψηλή, καλοντυμένη, μελαχρινή γυναίκα που συνοδεύει την είσοδό της στα γραφεία της εφημερίδας με αμέτρητα πνιχτά επιφωνήματα. Η αναφορά του ονόματός της, Χριστίνα Χριστοφάκη, στον φύλακα του κτιρίου ταξιδεύει με ταχύτητα φωτός στα ανώτερα κλιμάκια κάνοντας όλους να μιλούν για «μια θεά που ήρθε να εργαστεί στην “Ελευθεροτυπία”». Εκείνη μοιάζει σαν να μη βλέπει τα γεμάτα δέος βλέμματα των συναδέλφων της, σαν να είναι χορτασμένη από εκφράσεις θαυμασμού απέναντι στο πρόσωπό της. Είναι όντως χορτασμένη. Οχι μόνο από κομπλιμέντα αναφορικά με την εξωτερική της εμφάνιση αλλά και από χρήματα και οικογενειακή θαλπωρή. Κόρη του κατασκευαστή της Ανατολικής Αττικής και αντιδημάρχου στον Δήμο Καλυβίων Ανδρέα Χριστοφάκη, η Χριστίνα είχε την τύχη να μεγαλώσει με ανέσεις, χωρίς οι τελευταίες να καταφέρουν να εξαλείψουν από μέσα της την έμφυτη ευγένειά της και την ταπεινότητα που ο αυτοδημιούργητος πατέρας της τη συμβούλευε να κρατά απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις.
Την περίοδο εκείνη ξεκινά να εργάζεται στην εφημερίδα και συγκεκριμένα στο τμήμα υποδοχής ειδήσεων, διορθώνοντας και συντάσσοντας ειδήσεις από την επαρχία. Ευσυνείδητη, επιμελής και καταρτισμένη όσον αφορά τα δημοσιογραφικά δρώμενα, κάνει τους περισσότερους να μιλούν για μια γυναίκα που αν το παλέψει θα έχει λαμπρό μέλλον στον χώρο που αποφάσισε να υπηρετήσει. Η Χριστίνα δεν κάνει λάθη ούτε σκασιαρχεία, δεν αργεί στο γραφείο, δεν γκρινιάζει στις βάρδιες, είναι συνεπής σε ό,τι αναλαμβάνει και πρόθυμη σε ό,τι της ζητηθεί. Στον χώρο της «Ελευθεροτυπίας» δεν ανήκει σε κάποια κλίκα, ούτε έχει πολλά πάρε-δώσε με τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Τον φιλικό κύκλο της στη δουλειά πλαισιώνουν τρεις καλές φίλες η μία εκ των οποίων είναι η δεύτερη σύζυγος του Σπύρου Καρατζαφέρη, Χριστίνα.
Το 1994, λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές, η Χριστίνα ερωτάται αν θα την ενδιέφερε να εργαστεί παράλληλα με την «Ελευθεροτυπία» και στο γραφείο Τύπου του Δήμου Αθηναίων και συγκεκριμένα στο πλευρό του υποψήφιου τότε για τη δημαρχία Θόδωρου Πάγκαλου. Η Χριστίνα το επιθυμεί και κάπως έτσι βρίσκεται στο πλάι του πανίσχυρου την εποχή εκείνη Πάγκαλου. Οπως λένε σήμερα συνάδελφοί της, «η Χριστίνα τότε, στο γραφείο Τύπου του Πάγκαλου, τράβηξε πολύ κουπί. Δούλευε ασταμάτητα, σχεδόν δεν κοιμόταν, προκειμένου να ανταποκρίνεται όσο καλύτερα γινόταν στα αυξημένα καθήκοντά της. Οι μέρες και οι ώρες που περνούσε δίπλα στον Πάγκαλο ήταν αμέτρητες. Κάπου εκεί εκείνη γοητεύτηκε από το μυαλό του κι εκείνος από την εκθαμβωτική της εμφάνιση. Οχι, δεν ήταν απλά όμορφη. Ηταν η ωραιότερη γυναίκα της “Ελευθεροτυπίας”»!
Ο Πάγκαλος μοιάζει τότε με το αδιαμφισβήτητο φαβορί απέναντι στο ατσαλάκωτο, νέο στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας που ακούει στο όνομα Δημήτρης Αβραμόπουλος. Eχοντας στο ενεργητικό του μiα μακρά και επιτυχημένη θητεία στο υπουργείο Εξωτερικών, με μοναδική του γκάφα την ατάκα «Η Γερμανία είναι οικονομικός γίγαντας αλλά πολιτικός νάνος» και την επακόλουθη συγνώμη του στον «νάνο» καγκελάριο Χέλμουτ Κολ, ο Πάγκαλος φαντάζει αήττητος. Λίγους μήνες μάλιστα πριν από τη μεγάλη αναμέτρηση, η κίνηση του Ανδρέα Παπανδρέου να τον χρίσει υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών μεταφράζεται ως ένα ακόμη γερό χαρτί για τη διεκδίκηση του δήμου.
Ολα μοιάζουν να βαίνουν καλώς για το ΠΑΣΟΚ και ακόμη καλύτερα για τον Πάγκαλο, ο οποίος αν κατακτούσε ένα παραδοσιακό φέουδο της Νέας Δημοκρατίας, θα γινόταν αυτόματα και το πρώτο φαβορί για τη διαδοχή στο ΠΑΣΟΚ: «Η αυτοπεποίθησή του πριν από τις εκλογές του ‘94 ήταν κτηνώδης. Ο Ανδρέας τον είχε ρίξει στη μάχη αυτή βέβαιος ότι θα κερδίσει. Δεν ήταν μικρό πράγμα το να σε θεωρεί ο πρόεδρος το δυνατότερο πολιτικό χαρτί του. Πέραν τούτου, η ανταπόκριση της Χριστίνας στον έρωτά του για εκείνη μεγέθυνε ακόμη περισσότερο την ούτως ή άλλως αυξημένη αυτοπεποίθησή του. Κι εκεί ακριβώς έκανε το τεράστιο λάθος που σήμανε την ήττα του», λέει πρόσωπο που έζησε από κοντά τον Πάγκαλο την εποχή εκείνη. Το τεράστιο λάθος συνοψίζεται σε δύο μόνο λέξεις: «Κύριος Τίποτα». Ο χαρακτηρισμός του αθυρόστομου και απρόβλεπτου Πάγκαλου απέναντι στον ευγενή και ήπιων τόνων Αβραμόπουλο ωθεί τους ψηφοφόρους να μαυρίσουν τον πρώτο και να εκλέξουν πανηγυρικά τον δεύτερο. Λίγες ημέρες αργότερα -και συγκεκριμένα στις 26 Νοεμβρίου- ο ηττημένος Πάγκαλος καταφθάνει με μία γλάστρα υπό μάλης στην Εκάλη για τη γιορτή της Δήμητρας Λιάνη. Μοιάζει καλά, καθώς τη μεγάλη χασούρα του αντισταθμίζει εκείνη την εποχή ένα μεγάλο κέρδος: η κατάκτηση της όμορφης Χριστίνας Χριστοφάκη.
Ο γάμος τους δεν αργεί να αποτελέσει ένα κοσμικό γεγονός αλλά κεκλεισμένων των θυρών. Κουμπάρος ο Σπύρος Καρατζαφέρης, και καλεσμένοι λίγοι και εκλεκτοί. Το ζευγάρι εγκαθίσταται στο σπίτι της Χριστίνας στο Λαγονήσι, εκείνη θέλει όσο τίποτε στον κόσμο ένα παιδί κι εκείνος τη διεύρυνση της πολιτικής του καριέρας. Η τελευταία δεν θα κινηθεί ευθύγραμμα. Από υμνητής του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Πάγκαλος μεταμορφώνεται αίφνης σε σφοδρό επικριτή του και μαζί με τον Κώστα Σημίτη και τη Βάσω Παπανδρέου πρωταγωνιστούν, έναν χρόνο μετά, στην ανατροπή του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. Και παρότι επί των ημερών του εκσυγχρονιστή Σημίτη ανέβηκε κατακόρυφα, καταλαμβάνοντας τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, ο εκρηκτικός του χαρακτήρας τον έφερε αντιμέτωπο με τους συντρόφους του ενώ συγκρούστηκε επανειλημμένως με τον ίδιο τον Σημίτη – ίσως γιατί μέσα του δεν μπόρεσε ποτέ να χωνέψει ότι δεν ήταν εκείνος στη θέση του…
Οσο συγκρουσιακή ήταν, ωστόσο, η πολιτική καθημερινότητά του τόσο ήρεμα έμοιαζε να κυλά η προσωπική του ζωή. Η Χριστίνα ήταν πάντοτε δίπλα του. Σύντροφος, αρωγός και επιμελήτρια του «φαίνεσθαι» μιας περσόνας που δύσκολα -έως και αδύνατον- μπορεί να κάποιος να βάλει σε καλούπια. Λίγο καιρό μετά τον γάμο τους εκείνη αποχωρεί από την «Ελευθεροτυπία». Κρατώντας πάντα χαμηλούς τόνους, δεν απασχολεί τα κοσμικά tabloids, δεν προκαλεί σχόλια, ενώ στέκεται πάντα κυρία στο πλάι του κατά 31 έτη μεγαλύτερου συζύγου της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ατάκα της στον Μπιλ Κλίντον όταν εκείνος τη ρώτησε για την τόσο μεγάλη διαφορά ηλικίας που έχει με τον σύζυγό της: «Ο Θόδωρος δεν είναι από τους πολιτικούς που έχουν ηλικία», απάντησε τότε αποστομώνοντας τον πρώην πλανητάρχη και επιδεικνύοντας την αγάπη και την αφοσίωση που έτρεφε για τον σύζυγό της.
Το 2001 η όμορφη Χριστίνα φέρνει στον κόσμο τους δίδυμους γιους της Ανδρέα και Θεόδωρο, ενώ τρία χρόνια αργότερα έρχεται στον κόσμο η 14χρονη σήμερα Γεωργία. Το ζευγάρι πλέει σε πελάγη ευτυχίας, με τη Χριστίνα να αποτελεί υπόδειγμα μητέρας ούσα πάντα δίπλα στα τρία παιδιά της. Το καλοκαίρι του 2010 η Χριστίνα αποφασίζει να κατέλθει στην πολιτική ως υποψήφια δήμαρχος στον Δήμο Σαρωνικού. Οι πρώτοι άνθρωποι που ενημερώνει είναι τα παιδιά της (!) και εν συνεχεία ο σύζυγός της, ο οποίος της απαντά: «Είσαι αθυρόστομη, διαθέτεις ενεργητικότητα και σωστή αντίληψη και επιπλέον προέρχεσαι από οικογένεια που έχει υπηρετήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν τα διοχετεύσεις όλα αυτά στον δήμο, τότε θα έχεις επιτυχίες». Απέναντι στους κακόβουλους που σπεύδουν να ισχυριστούν ότι η Χριστίνα κατεβαίνει στις εκλογές με τις πλάτες του Πάγκαλου, η απάντησή της είναι η εξής: «Πήρα πολλά από το σύζυγό μου. Ο Θόδωρος είναι ένα μεγάλο πολιτικό σχολείο και παράδειγμα προς μίμηση για όσους θέλουν να ασχοληθούν με την πολιτική… Δεν ετέθη ποτέ θέμα οικογενειοκρατίας από τον Θόδωρο, ούτε πολιτικού ρίσκου του ιδίου σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά».
Ωστόσο, για κάποια πρόσωπα που βρίσκονται στα πολιτικά πράγματα το ρίσκο στην περίπτωση αυτή το έπαιρνε αποκλειστικά και μόνο η Χριστίνα Χριστοφάκη:
«Ο Θόδωρος είναι ένας μεγάλος πολιτικός αλλά ταυτόχρονα ένας άνθρωπος που θα πει ό,τι του κατέβει στο κεφάλι. Ετσι έπραξε και τον Σεπτέμβριο του 2010, όταν, ενάμισι μόλις μήνα πριν από τις δημοτικές εκλογές στις οποίες κατέβαινε ως υποψήφια η σύζυγός του ξεστόμισε από τα έδρανα της Βουλής, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παπανδρέου, την ιστορική ατάκα: “Σας διορίσαμε. Μαζί τα φάγαμε”», λένε άνθρωποι από το στενό περιβάλλον του ζευγαριού και συνεχίζουν: «Η Χριστίνα έχασε στις εκλογές εκείνες και σ’ αυτή τη χασούρα ενδεχομένως να συνέβαλε κι εκείνο το “Μαζί τα φάγαμε” του Πάγκαλου, που εξόργισε μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού».
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν η ιστορική πλέον εκείνη ατάκα σήμανε την πολιτική καταδίκη της Χριστίνας Χριστοφάκη. Ανθρωποι κοντά στην οικογένεια υποστηρίζουν, ωστόσο, ότι οι αντιδράσεις που ακολούθησαν έφεραν την οικογένεια αντιμέτωπη με τον τρόμο, κάτι που παραδέχτηκε σε συνέντευξή του τρία χρόνια μετά και ο ίδιος ο Θόδωρος Πάγκαλος: «Είναι γεγονός ότι για πρώτη φορά αντιμετωπίζω βία. Η χειρότερη βία δεν είναι να φοβάσαι μη σου επιτεθεί κάποιος, η χειρότερη βία είναι η έμμεση βία. Εχω δεχθεί τηλεφωνικές απειλές και μέσω μπλογκ για την οικογένειά μου έχουν γραφτεί πράγματα που δεν μπορώ να ελέγξω γιατί δεν ξέρω ποιοι είναι που λένε ότι θα έρθει η ώρα για τη γυναίκα σου και τα παιδιά σου να τα σύρουμε στον δρόμο». Κανείς δεν είναι εύκολο να ζει υπό το βάρος των απειλών. Η καθημερινότητα γκριζάρει, η ανεμελιά δίνει τη θέση της στη μόνιμη προσοχή, το αύριο φαντάζει σχετικό, ο φόβος γεννά γκρίνια και η γκρίνια χωρισμό. Αυτόν που στην περίπτωση του Θόδωρου Πάγκαλου και της Χριστίνας Χριστοφάκη κάποιοι υπολογίζουν κοντά στα τρία χρόνια…
Μόνος στο Κολωνάκι
Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων του Κολωνακίου, είναι πάνω από δύο χρόνια που ο Θόδωρος Πάγκαλος μένει μόνος του σε ένα διαμέρισμα 80 περίπου τ.μ. Ακριβώς πάνω στην πλατεία. Σύμφωνα με τους ίδιους ανθρώπους, ο πρώην γίγαντας της πολιτικής δυσκολεύεται στο περπάτημα, ενώ στις μετακινήσεις του υπάρχουν πάντοτε δίπλα του δύο άνδρες, τους οποίους δικαιούται ως ασφάλεια λόγω της ιδιότητάς του ως πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης. Για όλα τα παραπάνω η είδηση του διαζυγίου του από τη Χριστοφάκη, που είδε το φως της δημοσιότητας στις αρχές της περασμένης βδομάδας δεν σόκαρε σχεδόν κανέναν από τους γείτονες και τους φίλους του.
Παρότι κάποιοι υποστηρίζουν ότι «ο Θόδωρος δεν θέλει να χωρίσει με τη Χριστίνα, περνάει απλώς μια δύσκολη φάση», η αγωγή διαζυγίου που κατέθεσε ο ίδιος στις 16 Οκτωβρίου του 2017 μαρτυρά ότι η σχέση αυτή δεν είναι όπως άλλοτε. Ωστόσο η απουσία και των δύο πλευρών κατά την ακροαματική διαδικασία που είχε οριστεί μετά από αναβολή για τις 5 Νοεμβρίου σημαίνει ότι το ζευγάρι είτε αποφάσισε να δώσει στη σχέση του μια νέα ευκαιρία είτε να τη λύσει με τρόπο συναινετικό σε κάποιο συμβολαιογραφικό γραφείο. «Λυπάμαι γι’ αυτή την εξέλιξη», λέει κάποιος φίλος του και συνεχίζει: «Δεν είναι εύκολο να μένεις στα 80 σου χρόνια μακριά από την οικογένειά σου. Ο Θόδωρος έχει προβλήματα τα οποία δεν εξαντλούνται μόνο σε θέματα υγείας. Η οικονομική του κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Μετά από τόσες δεκαετίες κοινοβουλευτισμού η σύνταξή του είναι, όπως όλων των Ελλήνων, αισθητά μειωμένη και όσον αφορά στην ακίνητη περιουσία του ακούγονται κατά καιρούς διάφορες ανοησίες.
Η πραγματικότητα είναι πως έχει ένα παλιό σπίτι στην Ελευσίνα, το πολιτικό γραφείο του στην Πειραιώς και ένα πατρικό στου Παπάγου, ακατοίκητο εδώ και 20 χρόνια. Πριν από 10 χρόνια, όταν πέθανε άκληρη μια πρώτη εξαδέλφη του πατέρα του τού άφησε το διαμέρισμα που μένει τώρα στο Κολωνάκι, το οποίο δεν βλέπει στην πλατεία αλλά στο πίσω μέρος και κάποια κτήματα στην Εύβοια. Τότε έκανε το λάθος να αποδεχθεί την κληρονομιά χωρίς να γνωρίζει ότι η θεία του χρωστούσε πολλά στην Εφορία, με αποτέλεσμα να οφείλει σήμερα ο ίδιος περί τις 300.000 ευρώ. Είναι λιτός άνθρωπος. Μόνος του μαγειρεύει ή παραγγέλνει κάτι πρόχειρο απ’ έξω, δεν έχει προσωπικό και η μοναδική του απόλαυση είναι το διάβασμα. Αν έβαζε κάποιος τα βιβλία που έχει διαβάσει ο Θόδωρος σε μια βιβλιοθήκη, η τελευταία θα έπρεπε να είναι πάνω από πέντε χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. Ας ελπίσουμε ότι όλα θα πάνε καλά για εκείνον».
Οπως και να ’χει και όποια και αν είναι η συνέχεια της πολυτάραχης ζωής του Θόδωρου Πάγκαλου, ένα πράγμα είναι βέβαιο: είτε κομμουνιστής είτε εκσυγχρονιστής, είτε παντρεμένος, είτε ελεύθερος, ο «El Toro» της δεκαετίας του ’60 ήταν πάντα απρόβλεπτος. Ο ίδιος το ήξερε και το απολάμβανε. Και όσο χαρακτηριστική είναι η παρομοίωση που κυκλοφορούσε κάποτε για εκείνον (ο Πάγκαλος είναι σαν την αγελάδα που αναποδογυρίζει την καρδάρα με το γάλα) τόσο φλεγματικά αυτοαναφορική ήταν και η απάντησή του: «Την αγελάδα την έχει ρωτήσει κανείς πώς αισθάνεται κάθε φορά που χύνει το γάλα;»
